Τα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα (UAV) αποτελούν ένα από τα πλέον εξελιγμένα μέσα σύγχρονου πολέμου και επιτήρησης, με το μικρό τους μέγεθος και τα υλικά κατασκευής τους να δυσκολεύουν τον εντοπισμό και την αντιμετώπισή τους. Το σύστημα Κένταυρος της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ), το οποίο είναι εξοπλισμένο στις φρεγάτες τύπου MEKO του Ελληνικού Ναυτικού, έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματικό στην κατάρριψη UAV, όπως καταδεικνύουν και οι επιτυχίες κατά των drones των Χούθι.
Πίνακας Περιεχομένων
Δυσκολίες στην Ανίχνευση και Αντιμετώπιση UAV
Τα UAV είναι δύσκολοι στόχοι για εντοπισμό και εμπλοκή λόγω:
- Μικρού φυσικού μεγέθους: Δύσκολη οπτική και ραντάρ ανίχνευση.
- Υλικών κατασκευής: Πλαστικό και ίνες άνθρακα προσφέρουν μικρή υπογραφή ραντάρ.
Εξάρτηση UAV από Ηλεκτρομαγνητική Ενέργεια
Τα UAV βασίζονται σε ραδιοκύματα για τον έλεγχο και την επικοινωνία τους:
- Ραδιοσύνδεση: Συνδέει τον ανθρώπινο πιλότο με το UAV, μεταφέροντας δεδομένα όπως βίντεο και εικόνες.
- Σήματα GNSS (Global Navigation Satellite System): Παρέχουν πληροφορίες θέσης, πλοήγησης και χρονισμού.
Τρωτά Σημεία των UAV
Η εξάρτηση των UAV από ραδιοσήματα επιτρέπει την αξιοποίηση ευπαθειών:
- Ανίχνευση και παρακολούθηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων.
- Παρεμβολές στα σήματα C2 (Command and Control) και GNSS.
- Διεθνής κατανομή συχνοτήτων από την ITU (International Telecommunication Union).
Συχνότητες Χρήσης UAV
Το 90% των UAV χρησιμοποιεί συχνότητες:
- 2.4 GHz και 5.8 GHz για C2.
- 1.1 GHz έως 1.6 GHz για σήματα GNSS.
- 900 ΜΗΖ
Διαταραχές στα Σήματα C2 & GNSS
- Μηχανισμοί ασφαλείας UAV: Σε περίπτωση απώλειας σήματος, το UAV είτε προσγειώνεται είτε αυτοκαταστρέφεται είτε επιστρέφει στο σημείο προέλευσης.
- Εμπλοκή σημάτων: Η στόχευση ενός σήματος εμπλοκής μπορεί να επηρεάσει την πτήση του UAV, αναγκάζοντάς το να προσγειωθεί , να καταστραφεί ή να επιστρέψει στη βάση.
Σύστημα Κένταυρος της ΕΑΒ
Το σύστημα Κένταυρος της ΕΑΒ είναι σχεδιασμένο για την ανίχνευση, παρακολούθηση και εμπλοκή UAV. Περιλαμβάνει:
- Πολλαπλούς αισθητήρες: Για την ανίχνευση UAV με διάφορους τρόπους, όπως ραντάρ-ESM και ηλεκτροοπτικά συστήματα.
- Ηλεκτρονικά συστήματα παρεμβολής: Για την παρεμβολή στα σήματα C2 και GNSS των UAV.
- Εκτοξευτές αντιμέτρων: Για την κινητική εμπλοκή των UAV.
Το Κένταυρος χρησιμοποιεί τεχνολογίες αιχμής για να εξασφαλίσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των φρεγατών τύπου MEKO. Η ικανότητά του να εντοπίζει και να αντιμετωπίζει UAV με ακρίβεια και ταχύτητα το καθιστά σημαντικό πλεονέκτημα για το Ελληνικό Ναυτικό.
Λειτουργία του Συστήματος Κένταυρος
- Ανίχνευση: Χρησιμοποιεί προηγμένα ραντάρ και αισθητήρες για την εντόπιση UAV.
- Παρακολούθηση: Καταγράφει και παρακολουθεί την πορεία των UAV.
- Ανάλυση απειλής: Αξιολογεί τον κίνδυνο και επιλέγει την κατάλληλη αντίδραση.
- Παρεμβολή σημάτων: Χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μέσα για να διακόψει τις επικοινωνίες του UAV.
- Εμπλοκή: Ενεργοποιεί τα αντίμετρα για την κατάρριψη του UAV, είτε μέσω πυραύλων είτε άλλων μέσων.
Δίκτυο 3G,4G,5G
Η χρήση UAV που βασίζονται στο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας για τον έλεγχο και την επικοινωνία τους παρουσιάζει νέες προκλήσεις για την αντιμετώπισή τους. Τα UAV αυτά μπορούν να χρησιμοποιούν δίκτυα 3G, 4G, ή ακόμα και 5G, για να συνδέονται με τον χειριστή τους ή για να στέλνουν δεδομένα. Παρακάτω εξηγείται πώς μπορεί να γίνει παρεμβολή και εξουδετέρωση τέτοιων UAV.
Παρεμβολή UAV που Χρησιμοποιούν Δίκτυα Κινητής Τηλεφωνίας
- Εντοπισμός και Παρακολούθηση:
- Συστήματα Ραντάρ και Ηλεκτροοπτικοί Αισθητήρες: Χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό των UAV και την παρακολούθηση της πορείας τους.
- Δικτυακή Παρακολούθηση: Ειδικές συσκευές μπορούν να αναλύσουν τη χρήση δικτύων κινητής τηλεφωνίας στην περιοχή για να εντοπίσουν τις συχνότητες και τις ζεύξεις που χρησιμοποιούν τα UAV.
- Παρεμβολή Σήματος:
- Jammers Κινητής Τηλεφωνίας: Συσκευές παρεμβολής που παράγουν ισχυρά σήματα στις συχνότητες των δικτύων κινητής τηλεφωνίας (3G, 4G, 5G) για να διακόψουν την επικοινωνία μεταξύ του UAV και του χειριστή του.
- Εξειδικευμένα Jammers: Πιο εξειδικευμένα συστήματα παρεμβολής που μπορούν να στοχεύσουν συγκεκριμένες ζώνες συχνοτήτων και να προσαρμόζουν τη δύναμη του σήματος για να επιτυγχάνουν αποτελεσματική παρεμβολή χωρίς να προκαλούν μεγάλες παρεμβολές στα άλλα δίκτυα.
- Εναλλακτικές Μέθοδοι Παρεμβολής:
- Spoofing Σημάτων GNSS: Εκπομπή πλαστών σημάτων GPS ή άλλων δορυφορικών συστημάτων πλοήγησης για να εξαπατηθεί το UAV, κάνοντάς το να πιστέψει ότι βρίσκεται σε άλλη τοποθεσία.
- Κυβερνοεπιθέσεις: Προσπάθεια πρόσβασης στα συστήματα ελέγχου του UAV μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας για να καταληφθεί ο έλεγχος του ή να διακοπεί η λειτουργία του.
- Εφαρμογή Πρακτικών Αντιμέτρων:
- Ρυθμίσεις Δικτύου Κινητής Τηλεφωνίας: Συνεννόηση με τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας για την προσωρινή απενεργοποίηση συγκεκριμένων ζωνών δικτύου ή την εφαρμογή φίλτρων για την αποτροπή επικοινωνίας των UAV.
- Φορητές Συσκευές Παρεμβολής: Χρήση φορητών συσκευών παρεμβολής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις ομάδες ασφαλείας για την κινητή αντιμετώπιση των UAV.
Συμπέρασμα
Τα UAV που χρησιμοποιούν δίκτυα κινητής τηλεφωνίας αποτελούν εξελιγμένες απειλές που απαιτούν εξίσου εξελιγμένες λύσεις για την αντιμετώπισή τους. Με την ανάπτυξη και χρήση εξειδικευμένων συστημάτων παρεμβολής και ανάλυσης δικτύων, όπως αυτά που παρέχονται από το σύστημα Κένταυρος της ΕΑΒ, είναι δυνατόν να διακοπεί η επικοινωνία αυτών των UAV και να εξουδετερωθούν αποτελεσματικά. Οι στρατηγικές αυτές εξασφαλίζουν την ασφάλεια και την προστασία κρίσιμων υποδομών και περιοχών από την απειλή των UAV.
