F-35: Ο Μύθος του «Διακόπτη Εξόντωσης» και η εξάρτηση της Ευρώπης .

Δεν υπάρχει απόδειξη για έναν φυσικό «διακόπτη εξόντωσης», αλλά οι ΗΠΑ διατηρούν αυστηρό έλεγχο στο F-35 μέσω πολιτικών ασφαλείας. Το 2021, το Πεντάγωνο απαγόρευσε στην Τουρκία τη χρήση του F-35 μετά την αγορά ρωσικών S-400, δείχνοντας πώς μπορεί να αποκλείσει συμμάχους από το πρόγραμμα. Αυτός ο έλεγχος εκτείνεται και σε άλλες χώρες, που δεν μπορούν να τροποποιήσουν το αεροσκάφος χωρίς έγκριση των ΗΠΑ, ενισχύοντας τις ανησυχίες για την κυριαρχία τους.

Το F-35 εξαρτάται από το ALIS για τη συντήρηση, ένα σύστημα που έχει κριθεί προβληματικό, με το 44% των αεροσκαφών να μην είναι πλήρως επιχειρησιακό το 2020 λόγω καθυστερήσεων. Το ODIN, που το αντικαθιστά, στοχεύει να βελτιώσει την κατάσταση, αλλά παραμένει υπό αμερικανικό έλεγχο. Αν οι ΗΠΑ σταματήσουν την υποστήριξη, τα F-35 θα πετούν, αλλά η μακροπρόθεσμη συντήρηση θα γίνει δαπανηρή και δύσκολη.

Πέρα από τα Mission Data Files (MDF), που καθορίζουν τις αποστολές, το F-35 βασίζεται σε 8 εκατομμύρια γραμμές κώδικα, οι οποίες ενημερώνονται μόνο από τις ΗΠΑ. Το 2019, ένα σφάλμα λογισμικού ανάγκασε αεροσκάφη να καθηλωθούν λόγω προβλημάτων στους αισθητήρες. Χωρίς αυτές τις ενημερώσεις, το F-35 χάνει την ικανότητά του να ανταποκρίνεται σε νέες απειλές, αποδεικνύοντας ότι η εξάρτηση είναι βαθύτερη από έναν απλό «διακόπτη».

Η εξάρτηση από τις ΗΠΑ δεν περιορίζεται στο F-35. Το 2022, η Ουκρανία ζήτησε F-16, αλλά οι ΗΠΑ καθυστέρησαν την παράδοση λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια της τεχνολογίας. Παρόμοια, χώρες του ΝΑΤΟ βασίζονται σε αμερικανικά συστήματα όπως το GPS ,  οι πύραυλοι Patriot, αεροσκάφη , συστήματα radar ,κάτι που δείχνει ότι το F-35 είναι μόνο μέρος ενός μεγαλύτερου προβλήματος εξάρτησης.

Μετά την απόφαση των ΗΠΑ να παγώσουν τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, η Ευρώπη αντέδρασε αποφασιστικά στη σύνοδο κορυφής της 6ης Μαρτίου 2025 στις Βρυξέλλες, αναγνωρίζοντας την ανάγκη να μειώσει την εξάρτησή της από την αμερικανική τεχνολογία και υποστήριξη. Οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν ένα πακέτο 650 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω χαλάρωσης δημοσιονομικών κανόνων και επιπλέον 150 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια για την ενίσχυση αμυντικών προγραμμάτων, με έμφαση σε αεράμυνα, drones και τεχνητή νοημοσύνη.

Ο «διακόπτης εξόντωσης» μπορεί να μην υπάρχει, αλλά η εξάρτηση από τις ΗΠΑ είναι πραγματικότητα . Το F-35, με το κόστος του να ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα, είναι αναντικατάστατο για πολλούς συμμάχους. Ωστόσο, η Ευρώπη, επενδύοντας σε δικά της συστήματα όπως το FCAS, προσπαθεί να μειώσει αυτή την ευπάθεια, αν και η πλήρης αυτονομία απαιτεί δεκαετίες και τεράστιες επενδύσεις.