Η Τουρκία, μέσω της εταιρείας ROKETSAN, έχει αναπτύξει τον πύραυλο Atmaca, έναν προηγμένο αντιπλοϊκό πύραυλο που εξελίσσεται σε μια πολυδιάστατη απειλή για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Με την πρόσφατη επιτυχή δοκιμή της έκδοσης Atmaca UM (Kara Atmaca) για χερσαίες επιθέσεις, καθώς και την ενσωμάτωσή του σε υποβρύχια, πλοία επιφανείας και παράκτιες συστοιχίες, ο πύραυλος αυτός ενισχύει σημαντικά τις επιθετικές δυνατότητες της Τουρκίας στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να παρουσιάσει τις δυνατότητες του Atmaca, τις διαφορές μεταξύ των εκδόσεών του και την απειλή που συνιστά για την Ελλάδα, βασιζόμενος αποκλειστικά σε τουρκικές πηγές.
Ο Atmaca ξεκίνησε ως αντιπλοϊκός πύραυλος (Atmaca Anti-Ship Missile) με σκοπό να αντικαταστήσει τους αμερικανικούς Harpoon στο τουρκικό ναυτικό. Ωστόσο, η εξέλιξή του περιλαμβάνει πλέον πολλαπλές παραλλαγές, με κυριότερη την Atmaca UM (Kara Atmaca), έναν πύραυλο κρουζ για χερσαίους στόχους. Και οι δύο εκδόσεις μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά, όπως η υψηλή ακρίβεια, η αντοχή σε αντίμετρα και η δυνατότητα λειτουργίας σε όλες τις καιρικές συνθήκες, αλλά διαφέρουν σε σκοπό, εμβέλεια και μεθόδους στόχευσης.
Η κύρια διαφορά στις μεθόδους στόχευσης είναι ο seeker: ο Atmaca Anti-Ship χρησιμοποιεί Active RF, ενώ ο Atmaca UM βασίζεται σε IIR με DSMAC για χερσαίους στόχους. Η Atmaca UM ενσωματώνει τον κινητήρα KTJ-3700, με μεγαλύτερη ώθηση από τον KTJ-3200 του βασικού Atmaca.

Η δοκιμή της 12ης Μαρτίου 2025 από το υποβρύχιο TCG Preveze αφορούσε την αντιπλοϊκή έκδοση Atmaca (Sub-Atmaca), που εκτοξεύτηκε από κάψουλα 533 χλστ. χωρίς ενεργή κεφαλή. Η Atmaca UM, από την άλλη, έσπασε ρεκόρ εμβέλειας (>400 χλμ.) στις 2 Μαρτίου 2025, πετώντας σε υψηλότερο υψόμετρο. Η ROKETSAN αναπτύσσει επίσης τρεις επιπλέον εκδόσεις:
-
Υποβρύχια εκτόξευση -κρούζ (ήδη δοκιμασμένη με την αντιπλοϊκή έκδοση),
-
Υβριδικό seeker (RF+IIR) για αυξημένη ακρίβεια,
-
Αεροεκτοξευόμενη έκδοση για επιχειρήσεις από αέρος.
Ο Atmaca, ειδικά η έκδοση UM, αποτελεί σημαντική απειλή για την Ελλάδα λόγω της ευελιξίας, της εμβέλειας και της ακρίβειάς του. Από παράκτιες συστοιχίες στα μικρασιατικά παράλια, μπορεί να πλήξει ελληνικούς στόχους σε νησιά του Αιγαίου ή την ηπειρωτική χώρα, όπως παράκτιες βάσεις και αεροδρόμια. Η υποβρύχια εκτόξευση προσθέτει το στοιχείο του αιφνιδιασμού, δυσκολεύοντας την έγκαιρη ανίχνευση από τα ελληνικά ανθυποβρυχιακά μέσα.
Η ικανότητα terrain-hugging της Atmaca UM την καθιστά δύσκολο στόχο για τα ελληνικά συστήματα αεράμυνας, όπως τα Patriot ή τα S-300, ενώ η αντοχή της σε jamming περιπλέκει την ηλεκτρονική αντιμετώπιση. Στο Αιγαίο, όπου τα νησιά προσφέρουν φυσική κάλυψη, η Τουρκία μπορεί να εκμεταλλευτεί την 3D πλοήγηση του πυραύλου για να πλήξει στόχους πίσω από εμπόδια, όπως νησιά ή ορεινές περιοχές.

Ο Atmaca, και ιδιαίτερα η έκδοση UM, αναδεικνύεται σε κρίσιμο όπλο για την Τουρκία, με δυνατότητες που υπερβαίνουν τον παραδοσιακό αντιπλοϊκό ρόλο. Η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει μια πολυδιάστατη απειλή από ξηρά, θάλασσα και υποβρύχια και στο μέλλον απο αέρα, απαιτώντας ενίσχυση των αμυντικών της συστημάτων, ιδιαίτερα σε ανίχνευση, ηλεκτρονικό πόλεμο και αντιπυραυλική άμυνα. Η συνεχής εξέλιξη του Atmaca υπογραμμίζει την ανάγκη για στρατηγική επαγρύπνηση και τεχνολογική αναβάθμιση των ελληνικών δυνάμεων.
PHOTOS/ROKETSAN