Στις 20 Μαρτίου 2025, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνεδρίασε και έθεσε στο επίκεντρο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, μια κίνηση που φαίνεται να αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στον απόηχο των διεθνών προκλήσεων, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Η ΕΕ επιταχύνει τις προσπάθειες της για να ενισχύσει την αμυντική της ετοιμότητα, με στόχο να αντιμετωπίσει τόσο τις τρέχουσες όσο και τις μελλοντικές απειλές. Οι ηγέτες ζήτησαν την ταχεία υλοποίηση των αποφάσεων του ειδικού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 6ης Μαρτίου 2025, βασισμένοι στη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον της άμυνας. Στόχος είναι η Ευρώπη να γίνει πιο ικανή και ανθεκτική μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.
Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας περιλαμβάνει επενδύσεις σε προηγμένες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι κβαντικές τεχνολογίες, οι ημιαγωγοί και τα δίκτυα 5G/6G, που θεωρούνται απαραίτητες για τη διατήρηση της στρατιωτικής υπεροχής και την ενίσχυση της ασφάλειας. Παράλληλα, η ΕΕ δίνει έμφαση στην υποστήριξη παραδοσιακών βιομηχανιών, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η ναυτιλία, οι οποίες βρίσκονται σε φάση μετάβασης, με σκοπό την προώθηση της βιομηχανικής καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας. Οι ηγέτες κάλεσαν την Επιτροπή να καταθέσει προτάσεις για τη χρηματοδότηση αυτών των πρωτοβουλιών και να εξετάσει μεγαλύτερη ευελιξία σε κανονισμούς, όπως αυτόν για τις εκπομπές CO2, ώστε να διευκολυνθεί η τεχνολογική πρόοδος, αν και η σύνδεση αυτών των μέτρων με την άμυνα δεν είναι αποκλειστική.
Για την Ελλάδα, η στρατηγική αυτή φέρνει σημαντικές ευκαιρίες. Βρίσκεται σε μια γεωπολιτικά ευαίσθητη περιοχή και η συμμετοχή της σε κοινά ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα μπορεί να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις της, προσφέροντας πρόσβαση σε πρωτοποριακές τεχνολογίες. Επιπλέον, η ανάπτυξη τομέων όπως η τεχνητή νοημοσύνη και οι ημιαγωγοί μπορεί να τονώσει την ελληνική οικονομία, ενώ η συνεργασία με το ΝΑΤΟ, που παραμένει ο πυρήνας της συλλογικής άμυνας, ενισχύει τη θέση της Ελλάδας απέναντι σε περιφερειακές απειλές. Οι επενδύσεις αυτές δεν αφορούν μόνο την ασφάλεια, αλλά και την οικονομική ανάπτυξη μέσω της καινοτομίας.
Το κείμενο του Συμβουλίου αναφέρει ότι η ΕΕ στοχεύει να ενισχύσει την αμυντική της ετοιμότητα “εντός των επόμενων πέντε ετών” από το 2025, δηλαδή μέχρι το 2030. Δεν δίνει ακριβές έτος έναρξης, αλλά δεδομένου ότι οι αποφάσεις βασίζονται στο ειδικό Συμβούλιο της 6ης Μαρτίου 2025 και ότι οι ηγέτες ζητούν από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις σύντομα, είναι εύλογο να υποθέσουμε ότι η υλοποίηση θα ξεκινήσει το 2026, μετά την οριστικοποίηση των σχεδίων το 2025.
