Στις 5 Ιουνίου 2025, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ (USAF) ανακοίνωσε την επαναφορά του προγράμματος AGM-183A Air-Launched Rapid Response Weapon (ARRW), ενός υπερηχητικού πυραύλου ώθησης-ολίσθησης που είχε σχεδόν εγκαταλειφθεί μετά από ανάμεικτα αποτελέσματα σε δοκιμές. Ο αρχηγός της USAF, στρατηγός Ντέιβιντ Άλβιν, αποκάλυψε σε ακρόαση στο Κογκρέσο ότι ο προϋπολογισμός του 2026 θα περιλαμβάνει χρηματοδότηση για το ARRW, σηματοδοτώντας μια στρατηγική στροφή στην ανάπτυξη υπερηχητικών όπλων. Η απόφαση αυτή έρχεται σε μια εποχή έντονου ανταγωνισμού, καθώς Ρωσία και Κίνα προηγούνται στην ανάπτυξη παρόμοιων τεχνολογιών, ενώ η USAF επιδιώκει να ενισχύσει τις δυνατότητές της με ποικιλία όπλων για να αντιμετωπίσει σύγχρονες απειλές.
Το πρόγραμμα ARRW ξεκίνησε το 2018 με φιλόδοξους στόχους, όταν η Lockheed Martin ανέλαβε συμβόλαιο 480 εκατομμυρίων δολαρίων για την ανάπτυξη ενός πυραύλου ικανού να πλήττει στόχους με ταχύτητες άνω των Mach 5. Ο πύραυλος, που εκτοξεύεται από αεροσκάφη όπως το B-52H Stratofortress, χρησιμοποιεί έναν πυραυλοκινητήρα για να φτάσει σε υψόμετρα κοντά στο διάστημα, πριν το όχημα ολίσθησης γλιστρήσει προς τον στόχο με υπερηχητική ταχύτητα, ελισσόμενο για να αποφύγει συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας. Παρά τις αρχικές προσδοκίες, το πρόγραμμα αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα, με τρεις αποτυχημένες δοκιμές το 2021 και μια ανεπιτυχή δοκιμή το Μάρτιο του 2023, όπου δεν συλλέχθηκαν τα απαιτούμενα δεδομένα. Το 2023, η USAF ανακοίνωσε την πρόθεση να τερματίσει το πρόγραμμα, εστιάζοντας στον εναλλακτικό πύραυλο HACM, που χρησιμοποιεί κινητήρα scramjet. Ωστόσο, επιτυχημένες δοκιμές το Δεκέμβριο 2022 και τον Αύγουστο 2023 έδωσαν νέα ώθηση, οδηγώντας στην επαναφορά του ARRW.
Ο ARRW βασίζεται στην τεχνολογία ώθησης-ολίσθησης, που επιτρέπει υψηλές ταχύτητες (έως Mach 17, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις) και ελιγμούς, καθιστώντας τον ιδανικό για πλήγματα κατά στόχων υψηλής αξίας, όπως κέντρα διοίκησης ή κινητές πλατφόρμες. Σε αντίθεση, ο Υπερηχητικός Πύραυλος Κρουζ Επίθεσης (HACM) χρησιμοποιεί κινητήρα scramjet, που συμπιέζει τον αέρα σε υπερηχητικές ταχύτητες για συνεχή πρόωση. Οι πύραυλοι scramjet πετούν χαμηλότερα, είναι πιο ευέλικτοι, αλλά πιο αργοί από τους πυραύλους ώθησης-ολίσθησης, ενώ η τεχνολογία τους είναι πιο ώριμη, με δοκιμές που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 2000. Ο στρατηγός Άλβιν τόνισε ότι η USAF επενδύει και στα δύο συστήματα, καθώς «η ποικιλομορφία επιβάλλει κόστος στον αντίπαλο», σύμφωνα με τον Τομ Καράκο, διευθυντή του Missile Defense Project στο CSIS. Η συνύπαρξη ARRW και HACM επιτρέπει στη USAF να καλύψει διαφορετικά τακτικά σενάρια, από γρήγορα πλήγματα σε απομακρυσμένους στόχους μέχρι επιχειρήσεις σε πυκνά αμυντικά δίκτυα.

Ο πύραυλος HACM σε απεικόνιση κατά τη διάρκεια δοκιμής πτήσης
Η επαναφορά του ARRW αντικατοπτρίζει την πίεση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ για να συμβαδίσουν με τη Ρωσία και την Κίνα, που έχουν ήδη επιχειρησιακά υπερηχητικά όπλα. Η Ρωσία χρησιμοποιεί πυραύλους όπως ο Kinzhal, ενώ η Κίνα έχει δοκιμάσει οχήματα ολίσθησης από το 2014, ικανά να φέρουν πυρηνικές ή συμβατικές κεφαλές. Η καθυστέρηση των ΗΠΑ στην ανάπτυξη υπερηχητικών όπλων έχει προκαλέσει ανησυχία στο Πεντάγωνο, με την ανάγκη για ταχύτερη πρόοδο να εντείνεται λόγω της στρατηγικής έντασης στον Ειρηνικό, όπου οι αποστάσεις και οι κινεζικές αμυντικές δυνατότητες απαιτούν όπλα μεγάλου βεληνεκούς. Η επαναφορά του ARRW, μαζί με την ανάπτυξη του HACM, δείχνει ότι η USAF επιδιώκει να δημιουργήσει ένα ποικιλόμορφο οπλοστάσιο, ικανό να αντιμετωπίσει πολλαπλές απειλές, από βαλλιστικούς πυραύλους μέχρι ελιγμούς υπερηχητικών όπλων.
Παρά την αισιοδοξία, το πρόγραμμα ARRW αντιμετωπίζει προκλήσεις. Οι αποτυχημένες δοκιμές έχουν εγείρει ερωτήματα για την αξιοπιστία του πυραύλου, ενώ ο προϋπολογισμός του 2024 περιλάμβανε μόνο 150,3 εκατομμύρια δολάρια για την ολοκλήρωση των δοκιμών, χωρίς σχέδια για μαζική παραγωγή. Η επαναφορά του προγράμματος το 2025, με πιθανή χρηματοδότηση το 2026, υποδηλώνει ότι η USAF βλέπει μακροπρόθεσμο όφελος, ιδιαίτερα για την απόκτηση δεδομένων που θα ενισχύσουν άλλα υπερηχητικά προγράμματα. Επιπλέον, η ανάπτυξη του HACM, που θεωρείται πιο ώριμο τεχνολογικά, μπορεί να συμπληρώσει το ARRW, μειώνοντας τον κίνδυνο αποτυχίας. Η USAF δοκιμάζει επίσης δύο διαβαθμισμένα συστήματα, όπως υπαινίχθηκε ο Άλβιν, υποδεικνύοντας ότι η επαναφορά του ARRW είναι μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την κυριαρχία στον τομέα των υπερηχητικών όπλων.
Η επαναφορά του προγράμματος ARRW από την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ αποτελεί μια τολμηρή κίνηση για να καλύψει το τεχνολογικό χάσμα με Ρωσία και Κίνα, ενώ ενισχύει την αποτρεπτική ικανότητα της Δύσης. Με την παράλληλη ανάπτυξη του HACM και διαβαθμισμένων συστημάτων, η USAF στοχεύει σε ένα ευέλικτο οπλοστάσιο που θα επιβάλλει στρατηγικό κόστος στους αντιπάλους της. Παρά τις προκλήσεις, η επένδυση σε υπερηχητικά όπλα όπως το ARRW υπόσχεται να αλλάξει το πεδίο της μάχης, προσφέροντας ταχύτητα, ελιγμούς και ισχύ που δύσκολα μπορούν να αντιμετωπιστούν από τα σημερινά αμυντικά συστήματα.
PHOTO/ Christopher Okula