Το Future Combat Air System (FCAS) της Ηπειρωτικής Ευρώπης είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που στοχεύει να δημιουργήσει μια ολοκληρωμένη σειρά πολεμικών αεροσκαφών και drones μέχρι τη δεκαετία του 2040, με πλήρη ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (AI). Αυτό το σύστημα, που αναπτύσσεται από την Dassault Aviation, την Airbus και την Indra Sistemas, θα μπορούσε να γίνει το πρώτο αμυντικό πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας που θα χρησιμοποιεί AI σε όλες του τις πτυχές.
Μία από τις κύριες καινοτομίες του FCAS είναι η χρήση των “loyal wingman”, δηλαδή drones που συνοδεύουν το κύριο επανδρωμένο αεροσκάφος. Αυτά τα drones συλλέγουν δεδομένα, αυξάνουν τη δύναμη πυρός και μπορούν να κατακλύζουν τις εχθρικές άμυνες με αριθμητική υπεροχή.
Ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η τεχνητή νοημοσύνη θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία των “loyal wingman”, επιτρέποντας στα drones να λειτουργούν με ένα επίπεδο αυτονομίας που μειώνει την ανάγκη για συνεχή ανθρώπινη παρέμβαση. Ο Thomas Grohs, επικεφαλής μηχανικός του έργου FCAS, τονίζει ότι αυτά τα drones θα απαιτούν αυτονομία, καθώς η χειροκίνητη λειτουργία τους από το πιλοτήριο δεν είναι πρακτική.
Η AI στο FCAS θα είναι υπεύθυνη για την εύρεση του βέλτιστου βαθμού εμπλοκής των πιλότων σε διαφορετικές καταστάσεις, διασφαλίζοντας ότι η αλληλεπίδραση ανθρώπου-μηχανής θα είναι όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική.
Η Dassault Aviation, η οποία έχει ηγετικό ρόλο στο πρόγραμμα Future Combat Air System (FCAS), εργάζεται εντατικά στην ενσωμάτωση προηγμένων τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στο έργο αυτό. Το FCAS είναι μια συνεργασία μεταξύ της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ισπανίας, με στόχο την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς μαχητικών αεροσκαφών και μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones) που θα επιχειρούν σε συνδυασμό.
Η Dassault Aviation επικεντρώνεται στην ανάπτυξη του Next-Generation Fighter (NGF), το οποίο θα αποτελεί τον κύριο επανδρωμένο συντελεστή του συστήματος. Η AI θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην ολοκλήρωση των στόχων του FCAS, από τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων μέχρι τη λήψη αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο.
Μερικές από τις βασικές περιοχές στις οποίες η Dassault εφαρμόζει την AI περιλαμβάνουν:
- Συνεργατικές επιχειρήσεις με drones: Το NGF θα συνεργάζεται στενά με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, γνωστά ως “loyal wingmen”, τα οποία θα βοηθούν στην εκτέλεση αποστολών, στη συλλογή δεδομένων και στην επίθεση εναντίον εχθρικών στόχων. Η AI θα επιτρέπει στα drones να λειτουργούν αυτόνομα και να ανταλλάσσουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο με το επανδρωμένο αεροσκάφος.
- Ανάλυση και λήψη αποφάσεων: Η AI θα βοηθά στην ανάλυση μεγάλων ποσοτήτων δεδομένων από αισθητήρες και άλλες πηγές, προκειμένου να υποστηρίζει τη λήψη αποφάσεων από τους πιλότους. Αυτό περιλαμβάνει τη βελτίωση της αναγνώρισης και του εντοπισμού στόχων, καθώς και τη διαχείριση των συστημάτων όπλων.
- Αυτονομία: Η AI θα δίνει τη δυνατότητα στα αεροσκάφη να λειτουργούν αυτόνομα σε ορισμένες αποστολές, μειώνοντας την ανάγκη για άμεση ανθρώπινη παρέμβαση και επιτρέποντας στους πιλότους να επικεντρώνονται σε πιο κρίσιμες αποφάσεις.
- Δικτύωση και επικοινωνίες: Η AI θα εξασφαλίζει συνεχή και αξιόπιστη επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων στοιχείων του συστήματος FCAS, όπως τα επανδρωμένα αεροσκάφη, τα drones, οι επίγειες δυνάμεις και τα ναυτικά σκάφη. Αυτό θα επιτυγχάνεται μέσω προηγμένων αλγορίθμων που θα διαχειρίζονται και θα βελτιστοποιούν τις δικτυακές συνδέσεις σε πραγματικό χρόνο.
Aνασχεδιασμός του Ρόλου του Πιλότου
Η συνεργασία μεταξύ επανδρωμένων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών θα απαιτήσει μια επαναπροσδιορισμένη προσέγγιση στον ρόλο του πιλότου. Ο πιλότος δεν θα είναι πλέον απλώς χειριστής του αεροσκάφους, αλλά ένας διαχειριστής αποστολής που συντονίζει τη συνολική επιχείρηση με τα επανδρωμένα και μη επανδρωμένα συστήματα. Στην πραγματικότητα, τα επανδρωμένα αεροσκάφη θα μπορούν να πετούν μόνα τους, επιτρέποντας στους πιλότους να επικεντρώνονται στις στρατηγικές αποφάσεις.
Μελλοντική Εξέλιξη
Επί του παρόντος, τα μοντέλα AI στο FCAS είναι σταθερά και δεν πραγματοποιούν μηχανική μάθηση κατά τη διάρκεια των αποστολών. Ωστόσο, υπάρχει η πρόθεση να ενσωματωθεί η μηχανική μάθηση στο μέλλον, ενισχύοντας την ικανότητα των συστημάτων να προσαρμόζονται σε πραγματικό χρόνο.
Η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει κάθε στοιχείο του “OODA Loop” (Παρατήρηση, Προσανατολισμός, Απόφαση, Δράση), συμβάλλοντας στη βελτίωση της ποιότητας των εικόνων και στην ανάπτυξη στρατηγικών δράσης.
Με τη συνδρομή της AI, η Dassault Aviation στοχεύει να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ευελιξία των στρατιωτικών επιχειρήσεων, καθιστώντας το FCAS ένα από τα πιο προηγμένα και ισχυρά αμυντικά συστήματα στον κόσμο.
