Για πρώτη φορά, η Ελλάδα αποκτά ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου της μέσω της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ), που αποτυπώνει τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ). Αυτή η πρωτοβουλία θέτει κανόνες για τη βιώσιμη αξιοποίηση των θαλασσίων ζωνών, συνδυάζοντας την προστασία του περιβάλλοντος με την ανάπτυξη της γαλάζιας οικονομίας.
Ο ΘΧΣ καθορίζει τις ανθρώπινες δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιούνται στις ελληνικές θάλασσες, όπως ο τουρισμός, οι θαλάσσιες μεταφορές, η ιχθυοκαλλιέργεια, η εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, με έμφαση στις ενάλιες αρχαιότητες. Ενσωματώνει κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους για να εξασφαλίσει κλιματική ανθεκτικότητα, βιώσιμη ανάπτυξη και διασυνοριακή συνεργασία. Το σχέδιο λαμβάνει υπόψη τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ χερσαίων και θαλασσίων δραστηριοτήτων, ενώ βασίζεται σε διαβούλευση με τοπικές κοινωνίες και περιφέρειες.
Η σημασία του ΘΧΣ για την Ελλάδα είναι πολλαπλή. Πρώτον, ενισχύει τη γαλάζια οικονομία, αξιοποιώντας τη μεγαλύτερη ακτογραμμή της Ευρώπης και τα χιλιάδες νησιά της χώρας. Δεύτερον, προστατεύει το θαλάσσιο περιβάλλον, με μέτρα όπως η δημιουργία θαλάσσιων πάρκων, που θωρακίζουν τη βιοποικιλότητα έναντι της κλιματικής αλλαγής. Τρίτον, οριοθετεί με σαφήνεια τις χρήσεις των θαλασσίων ζωνών, διευκολύνοντας επενδύσεις σε υπεράκτια αιολικά πάρκα, φυσικό αέριο και ιχθυοκαλλιέργειες. Τέλος, η Ελλάδα εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της από την Οδηγία 2014/89/ΕΕ και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), αποτυπώνοντας επίσημα τα όρια της υφαλοκρηπίδας της, γεγονός που ενισχύει τη γεωπολιτική της θέση.
Ο ΘΧΣ αποτελεί έναν οδικό χάρτη για τη βιώσιμη ανάπτυξη, που ισορροπεί ανάπτυξη και περιβαλλοντική προστασία. Με τη διάρθρωση σε τέσσερις χωρικές ενότητες, ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες κάθε περιφέρειας, ενώ η δημοσίευσή του σε ΦΕΚ και η ενημέρωση της ΕΕ εξασφαλίζουν διαφάνεια και συμμόρφωση. Για την Ελλάδα, ο ΘΧΣ δεν είναι απλώς ένα τεχνικό εργαλείο, αλλά ένα βήμα προς την αξιοποίηση του θαλάσσιου πλούτου της, με σεβασμό στη φύση και την κληρονομιά της.
