Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί πεδίο έντονης στρατηγικής αντιπαράθεσης, με την Τουρκία και την Ελλάδα να ενισχύουν τις αμυντικές τους ικανότητες μέσω πολυεπίπεδων συστημάτων αεράμυνας. Η Τουρκία έχει αναπτύξει το “Steel Dome”, ενώ πρόσφατες δηλώσεις του Έλληνα Υπουργού Άμυνας αποκάλυψαν τη δημιουργία της “Ασπίδας του Αχιλλέα”, ενός ελληνικού πολυεπίπεδου συστήματος αεράμυνας. Ας εξετάσουμε τα δύο συστήματα και την αντίθεση που προκύπτει.
Η Τουρκία έχει επενδύσει σημαντικά στην ανάπτυξη και απόκτηση προηγμένων συστημάτων αεράμυνας, δημιουργώντας το “Steel Dome”, έναν πολυεπίπεδο θόλο που καλύπτει διάφορα εύρη εμβέλειας και απειλών. Στο πολύ βραχύ εύρος (VSHORAD), με εμβέλεια 4-10 χλμ., χρησιμοποιεί το Korkut (με δύο πυροβόλα 35 χιλ.), το Sungur (MANPADS) και συστήματα όπως τα Alka, Gökberk και Şahin για αντιμετώπιση drones. Στο βραχύ εύρος (SHORAD), έως 15 χλμ., το Gürz και το Korkut-A+ προσφέρουν υβριδική προστασία. Στο μεσαίο εύρος (MRAD), έως 50 χλμ., το εγχώριο Hisar-O+ (40+ χλμ. με ραντάρ, 25+ χλμ. με υπέρυθρες) και το MIM-23 Hawk καλύπτουν μαχητικά και πυραύλους κρουζ. Τέλος, στο μεγάλο εύρος (LRAD), το ρωσικό S-400 (με εμβέλεια 120-400 χλμ.) αποτελεί τη ραχοκοκαλιά, αν και δεν γνωρίζουμε ακριβώς τον τύπο και την ποσότητα των πυραύλων που έχει προμηθευτεί η Τουρκία. Επιπλέον, τα εγχώρια Siper Block I (100+ χλμ.), Siper Block II (150+ χλμ.) και το μελλοντικό Siper Block III (180+ χλμ.) ενισχύουν την τουρκική αεράμυνα.
Η Τουρκία επιδιώκει αυτονομία μέσω της Aselsan και Roketsan, μειώνοντας την εξάρτηση από εξωτερικούς προμηθευτές. Το S-400, αν και ισχυρό, παραμένει αμφιλεγόμενο λόγω της μη πλήρους ενεργοποίησής του, πιθανώς λόγω πιέσεων από το ΝΑΤΟ.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο Έλληνας Υπουργός Άμυνας ανακοίνωσε τη δημιουργία της “Ασπίδας του Αχιλλέα”, ενός πολυεπίπεδου συστήματος αεράμυνας που φιλοδοξεί να προστατεύσει τον ελληνικό εναέριο χώρο από κάθε είδους απειλή. Αν και οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμα αποκαλυφθεί πλήρως, η Ελλάδα φαίνεται να επικεντρώνεται στη συνεργασία με δυτικούς συμμάχους, αξιοποιώντας συστήματα που είναι συμβατά με το ΝΑΤΟ.
Η Ελλάδα διαθέτει ήδη το Patriot PAC-3, ένα σύστημα μεγάλου εύρους με εμβέλεια έως 150 χλμ., ικανό να αντιμετωπίζει βαλλιστικούς πυραύλους και μαχητικά αεροσκάφη, όπως και τα S-300, που αποκτήθηκαν τη δεκαετία του 1990, καλύπτουν αποστάσεις έως 150 χλμ., αν και η παλαιότητά τους δημιουργεί προκλήσεις.Για μεσαίες αποστάσεις υπάρχουν τα εκσυγχρονισμένα improved hawk (έως 42χλμ). Για μικρότερες αποστάσεις, η Ελλάδα χρησιμοποιεί συστήματα όπως το Crotale (έως 20 χλμ.) , το TOR-M1 (έως 12 χλμ.) και τα Osa(έως 10 χλμ) , ενώ τα εποχούμενα Asrad Hellas και τα φορητά Stinger (MANPADS) προσφέρουν ευελιξία στο πεζικό. Υπάρχουν επίσης σχέδια για την απόκτηση του ισραηλινού Barak-8, με εμβέλεια 70-150 χλμ., και ενδεχομένως του Arrow 3, που θα ενισχύσει την αντιβαλλιστική άμυνα. Επιπλέον, η Ελλάδα φαίνεται να προσανατολίζεται σε συμφωνία για τη συμπαραγωγή του γερμανικού IRIS-T SLM, ενός συστήματος μεσαίου εύρους, αξιοποιώντας την εμπειρία της από τη συμπαραγωγή του πυραύλου IRIS-T (αέρος-αέρος), κάτι που θα ενισχύσει την αμυντική της βιομηχανία και την αυτονομία της.
Η Ελλάδα κληρονόμησε τα S-300, OSA, και TOR από παλαιότερες αποφάσεις (τα S-300 π.χ. προορίζονταν αρχικά για την Κύπρο), αλλά η συντήρησή τους είναι προβληματική λόγω κυρώσεων στη Ρωσία και έλλειψης ανταλλακτικών. Η “Ασπίδα του Αχιλλέα” σηματοδοτεί μια στροφή προς δυτικά συστήματα (Barak-8, IRIS-T SLM, Arrow 3?), με στόχο την πλήρη διαλειτουργικότητα με το ΝΑΤΟ και την ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας μέσω συμπαραγωγής (π.χ. IRIS-T). Η φιλοδοξία της είναι να αντιμετωπίσει τα πάντα – από τουρκικά drones και βαλλιστικούς πυραύλους μέχρι μη επανδρωμένα σκάφη.
PHOTOS/ESA ,Aselsan
